Elke maaltijd mag – of kan ik beter zeggen moet – een dosis gezonde vetten bevatten. Inmiddels is dit geen groundbreaking nieuws meer, maar toch merk ik dat er nog veel terughoudendheid is op dit vlak. Ik kan je vertellen; die vetten zijn ontzettend belangrijk voor allerlei processen in je lichaam. In dit artikel zal ik meer uitleggen over de werking van verzadigde en onverzadigde vetten en hoe het bijdraagt aan een betere (vrouwen)gezondheid.
Waar zijn vetten goed voor?
Alhoewel vet vaak een negatieve connotatie heeft, is vet een belangrijke energieleverancier in het lichaam en kun je er van alles mee bouwen. Zo zorgen vetten voor een goede opname van voedingsstoffen en ze zijn essentieel voor een optimale werking van jouw lichaam.
Belangrijk om te weten is over welke vetten we het nu precies hebben en welke processen in je lichaam hier zo blij van worden. De hersenen zijn er gek op, want die bestaan voor 60% uit vet. Ook je lever heeft vetten nodig om zijn werk uit te kunnen voeren en je lichaam van de juiste energie en bouwstoffen te voorzien.
Tot slot heeft vet een beschermende functie, bijvoorbeeld tegen kou en slechte stoffen. Ook remt het de activatie van je immuunsysteem. Kortom, een onmisbaar element van een gezond voedingspatroon.
Verzadigde en onverzadigde vetten
Allereerst wil ik enige misverstanden met betrekking tot vet eten voorkomen, want niet alle vetten komen in aanmerking voor dit erepodium aan voedingsstoffen die we elke dag binnen moeten krijgen.
De ongezonde vetten
De ongezonde vetten zijn de zogenaamde transvetten (gefabriceerde vetten). Deze bannen we het liefst zoveel mogelijk uit ons dagelijks voedingspatroon. Van transvetten is bekend dat ze wél de kans op een hartaanval verhogen. Ze belasten de lever en als bouwstof hebben we er niks aan.
Transvetten ontstaan bij het hard maken van vloeibare, plantaardige oliën. Dit kan je dan terug vinden in bijvoorbeeld margarine, frituurvet, koek en cake, snoep en fast food. Eigenlijk alles wat in de fabriek gemaakt wordt. We noemen dit ook wel de ‘lange keten verzadigde vetten’ en die richten eigenlijk niets anders dan schade aan in het lichaam.
De verzadigde vetten die we wel met open armen ontvangen zijn die van de korte keten (roomboter) en de middellange keten (kokosolie, avocado). Ze worden door je lichaam omgezet in energie en zijn dus met name een goede brandstofbron.
De gezonde vetten
Gezonde vetten kan je het makkelijkste onthouden als dat de natuur geen ongezonde vetten geeft, dus alles wat niet door mensen is gemaakt. Minstens zo belangrijk als de verzadigde vetten zijn de vetzuren van de onverzadigde kant. Ik heb het hier over de welbekende omega familie. Olijfolie, sesamolie, pinda’s en noten bevatten omega 9. Je lichaam maakt omega 9 zelf aan, maar dat geldt niet voor omega 3 en 6. Deze zul je dus moeten eten. Alle plantaardige oliën (behalve olijfolie) bevatten omega 6. Walnoten, lijnzaadolie en met name vette vis bevatten het belangrijke omega 3.
Er zijn natuurlijk nog veel meer producten die goede vetten bevatten, zoals cashewnoten en eieren. Deze onverzadigde vetten zorgen ervoor dat je lichaam dingen kan ‘bouwen’.
Een gevarieerd voedingspatroon draagt bij aan het binnen krijgen van al deze vetten. Een belangrijke tip; zorg dat je vooral voldoende omega 3 binnen krijgt en de omega 6 consumptie wat beperkt. In ons westerse voedingspatroon speelt die laatste vaak een té dominante rol. De balans tussen ontstekingsbevorderende en ontstekingsremmende stofjes is daarmee uit het lood geslagen. Hoe kun je dit praktisch gezien makkelijk realiseren? Eet 3x per week vis en wat vaker bakken in kokosolie of ghee!
Opname van voedingsstoffen
Wanneer je iets eet – en dan met name iets gezonds – krijg je onder andere vitaminen binnen. Het hele scala aan vitaminen wordt opgedeeld in twee groepen; de in water oplosbare en de in vet oplosbare vitaminen. Je raadt het al; die laatste groep heeft dus goede vetten nodig om opgenomen te worden in het lichaam. Het gaat om vitamine A, D, E en K in o.a. gekleurd fruit en groente, vis, eieren, noten en zaden.
Het overgrote deel van de opname gebeurt in de darm, dus een goede darmwerking is ook niet onbelangrijk maar dat is weer een verhaal apart. Om vitaminen op te nemen in het lichaam is het dus in eerste instantie belangrijk dat je de juiste vetten eet. Hiermee is de basis gelegd voor een aantal mooie processen die in gang kunnen worden gezet in jouw lijf.
Cholesterol als basis van je (vrouwen)gezondheid
Het is belangrijk om de hormonale impact niet vergeten. Hormonen zijn de sleutels tot je gezondheid. Deze belangrijke hormonen in je lichaam zijn steroïden, ofwel hormonen op basis van cholesterol.
Cholesterol wordt voor een deel gemaakt uit vetten die je middels voeding binnenkrijgt, en laat cholesterol nou net een belangrijke rol spelen in de aanmaak van hormonen. Cholesterol is een onmisbare bouwstof voor een vrouwenlichaam. Een gezond lichaam produceert zelf voor 75% cholesterol, maar 25% moet je uit je voeding halen. Je hebt die gezonde vetten dus echt nodig!
In het kort
Voor een lichaam in balans zijn er veel verschillende knoppen waar je aan kunt draaien en gezond vet is daarbij een vereiste. Wil je als vrouw lekker in je vel zitten, dan raad ik je dus ten zeerste aan vriendschap te sluiten met gezonde vetten, je lichaam zal je dankbaar zijn. Hier nog even op een rijtje wat gezonde en ongezonde vetten zijn:
Ongezonde vetten: gefabriceerd eten zoals: margarine, frituurvet, koek en cake, snoep en fast food
Gezonde vetten: bijv. amandelen, avocado, cashewnoten, eieren, ghee, kokosolie, lijnzaadolie, olijfolie, makreel, pijnboompitten, roomboter, walnoten, zalm.
Het artikel is geschreven door Yvette de Lint, een van de drie Health Stories specialisten. Deze dames schrijven rondom voeding en gezondheid op Feminien. Wil je meer weten over Health Stories? Bezoek dan hun website.
