Hechting en jouw hechtingsstijl is een fundamenteel aspect van menselijke relaties en hoe we met elkaar omgaan. Het verwijst naar de emotionele band die we vormen met anderen, vooral tijdens onze vroege kinderjaren. Deze hechtingsband kan bepalend zijn voor onze toekomstige relaties en ons vermogen om emoties te reguleren. Net zoals een verschillende liefdestaal dat kan. Hechtingsstijlen komen vaak later naar voren bij intieme relaties. Het is belangrijk om je bewust te zijn van je eigen hechtingsstijl, omdat het invloed kan hebben op je relaties en emotionele welzijn. In dit artikel leer je meer over de verschillende hechtingsstijlen en krijg je 5 tips hoe je naar een veilige hechting toe kan groeien.
Wat zijn de verschillende hechtingsstijlen?
Er zijn verschillende hechtingsstijlen die ontstaan op basis van de kwaliteit van de interactie tussen een kind en zijn verzorger. Deze stijlen hebben invloed op hoe we ons later in het leven verbinden met anderen. Laten we eens kijken naar de vier belangrijkste hechtingsstijlen:
1. Veilige hechting
Mensen met een veilige hechtingsstijl zijn comfortabel met intimiteit en hebben vertrouwen in zichzelf en anderen. Ze ervaren minder angst of bezorgdheid in hun relaties, omdat ze weten dat ze op hun partner kunnen rekenen. Kinderen die veilig gehecht zijn, ervaren een betrouwbare en responsieve verzorger. Ze voelen zich veilig om hun emoties te uiten en vertrouwen erop dat hun behoeften zullen worden vervuld. Volwassenen met een veilige hechtingsstijl hebben over het algemeen gezonde, evenwichtige relaties waarin ze open communiceren, intimiteit kunnen ervaren en conflicten kunnen oplossen. Rond de 50-60% van de mensen heeft een veilige hechting.
Kenmerken veilige hechtingsstijl:
- Vertrouwen hebben in zichzelf en anderen. Geloven dat anderen er voor je zullen zijn wanneer je hulp nodig hebt.
- Zelfstandig kunnen functioneren en zich niet te afhankelijk voelen van anderen. In staat zijn om hun eigen behoeften te vervullen.
- Stabiele emotionele basis en emoties effectief reguleren. Niet overdreven reageren op stressvolle situaties.
- Comfortabel met het aangaan van intieme relaties en zich openstellen voor anderen zonder angst of terughoudendheid.
- Het vermogen hebben om de emoties van anderen waar te nemen en te begrijpen, wat bijdraagt aan gezonde communicatie en interactie in relaties.
- Zich veilig voelen in relaties en geen constante bevestiging of geruststelling nodig hebben van anderen.
2. Angstige hechtingsstijl
Mensen met een angstige hechtingsstijl hebben de neiging zich zorgen te maken over de beschikbaarheid en de betrokkenheid van hun partner. Ze kunnen jaloers of bezitterig zijn en hebben vaak behoefte aan bevestiging of geruststelling. Kinderen met een angstig-ambivalente hechtingsstijl ervaren onvoorspelbare verzorgers, mentaal of fysiek. Ze kunnen zich bezorgd voelen over het krijgen van genegenheid en aandacht en hebben de neiging om te twijfelen aan de beschikbaarheid van anderen. Als volwassenen hebben ze vaak moeite met het vertrouwen van anderen, zijn ze bang om in relaties gekwetst te worden en vertonen ze soms overdreven emotionele reacties op afwijzing of verlatingsangst.
Kenmerken angstige hechtingsstijl:
- Overmatige behoefte aan bevestiging en geruststelling van anderen.
- In relaties vaak ’te snel’ willen gaan.
- Angst om in de steek gelaten te worden, zelfs bij kleine afwijzingen.
- Constante zorgen over de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van anderen.
- Moeite met het vertrouwen van anderen en het openstellen voor intieme relaties.
- Overdreven afhankelijkheid van anderen voor emotionele ondersteuning.
- Vaak jaloers en bezitterig in relaties.
- Problemen met het stellen van grenzen en assertief zijn.
- Neiging om zich vast te klampen aan een partner, zelfs als deze ongezond of ongelukkig is.
- Tendens om snel overemotioneel te reageren op situaties.
3. Vermijdende hechting
Mensen met een vermijdende hechtingsstijl voelen zich ongemakkelijk bij intimiteit en hebben de neiging om emotioneel afstandelijk te zijn in relaties. Ze kunnen commitment vermijden en hebben moeite met het uiten van hun emoties. Kinderen met een vermijdende hechtingsstijl hebben verzorgers die afstandelijk of ongeïnteresseerd zijn. Deze kinderen leren hun emoties te onderdrukken en zelfstandig te zijn. Als volwassenen vinden ze het vaak moeilijk om intieme relaties aan te gaan en hebben ze de neiging om emoties te vermijden of minimaliseren, waardoor ze soms als afstandelijk of koud overkomen.
Kenmerken vermijdende hechtingsstijl:
- Het vermijden van intieme relaties en emotionele nabijheid.
- Moeite hebben om zich te binden en vertrouwen op te bouwen met anderen.
- Afstand nemen nadat anderen hun gevoelens hebben geuit.
- Vaak angst hebben voor afwijzing en zichzelf afsluiten om pijn te voorkomen.
- Vaak onafhankelijk gedrag tonen en intimiteit of diepgaande emotionele connecties vermijden.
- Afstandelijk, kil of onverschillig lijken in relaties.
- Kunnen eerdere negatieve ervaringen meegemaakt hebben in vroege relaties, zoals verwaarlozing of afwijzing.
- Kunnen moeite hebben met het uiten van hun emoties en het ontvangen van liefde en genegenheid.
4. Gedesorganiseerde hechting
Gedesorganiseerde hechting ontstaat wanneer een kind wordt blootgesteld aan traumatische ervaringen, zoals misbruik of verwaarlozing. Deze kinderen ervaren vaak tegenstrijdige gedragingen van hun verzorger, zoals liefdevol gedrag gevolgd door mishandeling. Als volwassenen kunnen ze worstelen met het reguleren van emoties, hebben ze vaak problematische relaties en kunnen ze zelfdestructief gedrag vertonen.
Kenmerken gedesorganiseerde hechting:
- Onvoorspelbaar gedrag, zoals plotselinge stemmingswisselingen en impulsieve acties.
- Angstige reacties, dat kan leiden tot vermijdingsgedrag of extreme reacties, zoals bevriezen of paniekaanvallen.
- Moeite met vertrouwen en het opbouwen van vertrouwensrelaties. Wantrouwend zijn tegenover anderen en twijfelen aan de intenties van mensen om hen heen.
- Problemen met emotieregulatie en snel overstuur raken of juist emotioneel afgevlakt zijn in bepaalde situaties.
- Chaotische relaties en zich aangetrokken voelen tot partners die ook onstabiel zijn, wat resulteert in een vicieuze cirkel van ongezonde relatiedynamiek.
- Negatief zelfbeeld en twijfelen aan hun eigenwaarde. Zichzelf de schuld geven van problemen in relaties en hebben moeite om positieve eigenschappen over zichzelf te zien.
Lees ook: Wat zijn de 5 Love Languages? Alles over de talen van de liefde (+ gratis test)
Hoe beïnvloedt onze hechtingsstijl onze relaties?
Onze hechtingsstijl kan een grote invloed hebben op hoe we ons gedragen in relaties. Als we onze eigen hechtingsstijl begrijpen, kunnen we beter communiceren en begrip tonen voor onze partner. Mensen met verschillende hechtingsstijlen kunnen elkaar soms aantrekken, maar ook conflicten ervaren. Bijvoorbeeld, iemand met een angstige hechtingsstijl heeft vaak behoefte aan veel geruststelling, terwijl iemand met een vermijdende stijl moeite kan hebben om die geruststellende signalen te geven.
De moeilijkste relaties zijn wanneer een angstige en een vermijdende hechtingsstijl met elkaar zijn. Als deze twee stijlen met elkaar in een relatie zitten, kan het voor een enorme neerwaardse spiraal zorgen. Hoe meer afstand iemand neemt (vermijdend), hoe meer bevestiging de ander nodig heeft (angstig). Dit kan weer extra afstand triggeren, waardoor er nog meer bevestiging nodig is. Wanneer je deze dynamiek niet door hebt, kan dit voor veel emoties en problemen zorgen. De beste methode is om over deze hechtingsstijlen te leren, er met elkaar over te hebben en indien nodig, externe hulp te krijgen.
5 tips om een veilige hechtingsstijl te krijgen
Het is niet zo dat wanneer je een bepaalde hechtingsstijl hebt, je deze voor het leven hebt. Het is zeker waar dat mensen met een angstige of vermijdende hechtingsstijl naar een veilige hechtingsstijl kunnen toegroeien. Hier zijn enkele tips om veilige hechting te krijgen:
1. Ontdek je hechtingsstijl en werk aan zelfbewustzijn
Een eerste stap is om meer over de hechtingsstijlen te weten en te ontdekken welke stijl jij hebt. Dit kan bijvoorbeeld met de quiz uit het boek Attached. Met verschillende voorbeelden kan het zo zijn dat je jezelf herkent in bepaalde situaties. Onderzoek je eigen patronen in relaties en identificeer eventuele ongezonde patronen die voortkomen uit je hechtingsstijl. Dit bewustzijn is de eerste stap naar positieve verandering. Zeker mensen met een angstige hechting hebben door bewustzijn de meeste kans naar een veilige hechting te groeien.
2. Zoek professionele hulp indien nodig
Mocht je er echt niet uit komen, dan kan een therapeut je helpen bij het begrijpen van je hechtingsstijl en eventuele diepgewortelde emotionele wonden genezen die verband houden met vroege ervaringen. Het werken met bijvoorbeeld schematherapie kan inzicht geven in waarom je bent zoals je bent.
3. Date en bouw gezonde relaties op
Makkelijker gezegd dan gedaan, hoor ik je denken. Maar herkennen wat een veilige hechting is, begint in kleine stappen. Zoek naar mensen die betrouwbaar, ondersteunend en responsief zijn, helpt hier enorm bij. Begin met daten met de intentie om de hechtingsstijl te achterhalen en investeer in relaties waarin open communicatie, empathie en verbondenheid centraal staan. Is het niet de liefde van je leven, heb je wel op korte termijn meegemaakt hoe het is met iemand met een veilige hechting. Check ook bij jezelf in hoe je je voelt bij deze persoon. Ben je rustiger? Wacht je niet continue op een berichtje? En kan je jezelf blijven? Dat zijn allemaal tekenen dat je je veiliger voelt bij een partner.
4. Leer om je emoties te reguleren
Kijk je continu op je telefoon of je al een berichtje hebt gehad? Raak je in paniek waneer je een tijdje niets hebt gehoord? En vind je het moeilijk om een lastig gesprek aan te knopen omdat je bang bent dat iemand je gelijk zal verlaten? De angstige gevoelens die je in deze momenten voelt, kunnen je belemmeren in je gewone leven. Met de tips uit het boek kan je werken aan het ontwikkelen van vaardigheden om effectief om te gaan met emoties. Op deze manier worden de emoties niet overweldigend of leiden ze tot destructief gedrag.
5. Wees geduldig met jezelf
Je hechtingsstijl veranderen gaat helaas niet over een dag ijs. Het proces van het bevorderen van veilige hechting kost tijd en inspanning. Wees geduldig met jezelf terwijl je werkt aan positieve veranderingen in je relatiepatronen. Door bewust te zijn van verschillende hechtingsstijlen en actief te werken aan het bevorderen van veilige hechting, kun je de kwaliteit van je relaties verbeteren en een gezond emotioneel welzijn bereiken.

“Verbeter je relaties als hechten echt niet lukt”
(H)echt niet (NL) – Martin Appelo – €24,95
Hoe kunnen we onze relaties verbeteren?
In het boek “Attached” (of Hechting in het Nederlands) worden strategieën en voorbeelden besproken om gezonde relaties op te bouwen, ongeacht je hechtingsstijl:
- Communicatie: Open en eerlijke communicatie is essentieel. Bespreek je behoeften, angsten en verwachtingen met je partner.
- Begrip: Probeer de hechtingsstijl van je partner te begrijpen en empathie te tonen. Dit kan helpen om misverstanden en conflicten te verminderen.
- Zelfreflectie: Neem de tijd om je eigen hechtingsstijl te onderzoeken en eventuele ongezonde patronen of angsten die daarmee samenhangen aan te pakken.
- Grenzen stellen: Leer je grenzen kennen en communiceer deze duidelijk naar je partner. Respecteer ook de grenzen van je partner.
Lang verhaal kort
Je hechtingsstijl biedt waardevolle inzichten in ons vermogen om gezonde relaties op te bouwen. Door bewustwording, communicatie en begrip kunnen we werken aan het verbeteren van onze relaties, ongeacht of we veilig, angstig of vermijdend gehecht zijn.