PCOS, voluit ook wel het Polycysteus Ovarium Syndroom, kan zwanger worden vermoeilijken. De diagnose PCOS wordt echter vaak pas gesteld wanneer je zwanger wil worden, waardoor het langer kan duren om een kindje te krijgen. Tegenwoordig wordt bij steeds meer vrouwen met PCOS gediagnosticeerd. Maar waardoor krijg je PCOS? Is het iets wat je tegen kan gaan en waarom komt het steeds vaker voor? In dit artikel bespreken we de oorzaken van PCOS en hoe het kan dat steeds meer vrouwen de diagnose PCOS krijgen.
Meer PCOS dan 10-20 jaar geleden
Toen ik een paar jaar geleden aan een vriendin, die ook arts is, vertelde van mijn PCOS diagnose, zei ze: “Jij ook al?”. Het voelt misschien alsof je de enige bent met PCOS – niet alle vrouwen voelen zich er prettig bij om het ‘aan de grote klok te hangen’ – maar feit is dat de diagnose PCOS veel vaker wordt gesteld dan pakweg 10 of 20 jaar geleden.
Zo werd er een paar jaar geleden nog over gesproken dat 1 op de 10 vrouwen PCOS heeft, nu hoor je regelmatig voorbij komen dat dit 1 op de 8 is en soms zelfs 1 op de 6! We gaan langzaamaan steeds meer naar de 1 op de 5 toe. 1 op de 5 vrouwen verminderd vruchtbaar, klinkt best heftig toch?
Lees ook: PCOS Voeding: 5 tips voor een gezond PCOS dieet
Hoe kan het dat de diagnose PCOS steeds vaker wordt gesteld?
PCOS kan deels genetisch zijn, maar is vaak ook een aan leefstijl- en omgeving-gerelateerde aandoening. Verschillende factoren hebben impact op onze vruchtbaarheid:
Kwaliteitsverschil van bodem en groenten
Onze grond (voedingsbodem) is nu anders dan de grond 30 jaar geleden. Toen zat er véél meer voedingswaarde (vitaminen, mineralen) in groenten dan vandaag de dag. Door de opwarming van de aarde en veranderingen in het milieu halen we nu dus veel minder vitaminen en mineralen uit ons zelfde voedsel. Op de afbeelding hieronder zie je bijvoorbeeld hoe de voedingswaarde van broccoli achteruit is gegaan tussen 1950 en 2000.
Hoewel er altijd nog wordt aanbevolen om 200g groenten per dag te eten vanuit overheidsinstanties, is dat nu écht niet meer voldoende. Vanuit mijn PCOS-coaching adviseer ik cliëntes altijd om 500g groenten per dag aan te houden en idealiter bij iedere maaltijd iets van groenten te eten. Ook kan een hoogwaardig multivitamine-supplement een mooie aanvulling zijn.
Ons voedselpatroon is veranderd
Daarnaast is ook ons voedingspatroon ontzettend veranderd in de laatste 100 jaar. Onze genen zijn dat daarentegen niet. Niet alleen eten we veel méér dan ons lichaam nodig heeft, bijna al ons voedsel is daarnaast ook bewerkt met smaakmakers, toevoegingen en suikers. In de afbeelding hieronder kan zien hoe ons voedingspatroon er in de ‘oertijd’ uitzag (en waar onze genen nog steeds voor zijn gemaakt) in vergelijking met ons huidige voedingspatroon.
Doordat we veel meer bewerkt voedsel eten waar ons lichaam niet voor gemaakt is, maar ook doordat we méér eten en vaker eten, ontstaan meer bloedsuikerschommelingen en klachten zoals insulineresistentie. Insulineresistentie is de nummer 1 PCOS-trigger. Zo’n 90% van alle vrouwen met PCOS heeft hier last van!
Meer hormoonverstorende stoffen
We staan nu veel meer bloot aan toxische stoffen dan voorheen. Denk aan plastics, pesticiden in voeding, maar ook stoffen in cosmetica zoals sulfaten en parabenen, en straling (wifi, bluetooth) etc. Dit is allemaal hormoonverstorend. Onze lever heeft de taak om toxische stoffen uit het lichaam te verwijderen, maar als we er langdurig en vaak aan bloot staan, lukt dat niet altijd meer goed: de lever is overbelast. Het gevolg is dat toxische stoffen zich stapelen in het lichaam, met een (grotere) hormonale disbalans tot gevolg.
Lees ook: Alles wat je moet weten over PCOS uitgelegd door een orthomoleculair expert
Meer stress dan ooit tevoren
Last but definitely not least: STRESS! Dit kan een hele belangrijke trigger zijn van PCOS. We staan altijd ‘aan’, zijn soms vastgeplakt aan onze telefoon, streng voor onszelf en nemen te weinig tijd om te ontspannen. In de oertijd hadden mensen ook stress, bijvoorbeeld als er een tijger voor je neus stond. Alle energie gaat dan naar overleven: vechten of vluchten. Als de tijger weer weg was, kwam het lichaam weer in de ontspanningsmodus. Maar tegenwoordig zijn er altijd en overal prikkels, waardoor het lastiger wordt om weer in die ontspanningsmodus te komen. Gevolg: je lichaam blijft in de ‘vecht of vlucht-stand’ staan. Stress dus! En alle energie blijft dan naar overleven gaan. Dat bekent minder energie voor je hormonen: die komen op een lager pitje te staan. Stress krijgt altijd voorrang!
Hormonale disbalans
Al deze dingen bij elkaar, zorgen voor hormonale disbalans en verminderde vruchtbaarheid. Dat verklaart waarom PCOS steeds vaker voorkomt. Het is niet zo dat je van al deze dingen ‘last’ moet hebben om PCOS te hebben. Het kan heel goed dat je gezond eet maar veel stress hebt. Of misschien ben jij wel heel relaxed maar eet je veel bewerkt voedsel en weinig groenten. Iedere vrouw en ieder lichaam is anders, en bij iedere vrouw ligt de oorzaak van PCOS weer ergens anders.
Ga eens na waar bij jou nog ruimte zit voor verbetering: meer groenten? Minder bewerkt voedsel? Moet je even met de bezem door je cosmeticakastje? Slaap je met je mobiel naast je hoofd? Of heb je moeite met ontspannen? Door deze punten eens onder de loep te nemen, kun je al veel doen om je vruchtbaarheid te verhogen.
Ben je benieuwd naar jouw specifieke PCOS-triggers of naar hoe je bovenstaande punten in de praktijk kunt aanpakken? Ik help je graag. Check mijn website voor meer info of mijn Instagram waar ik ook veel praktische tips deel!
Meer lezen over PCOS en hormoonproof eten?
- Zwanger worden met PCOS: het verschil tussen een natuurlijk en medisch traject
- Wat is PCOS? Alles wat je moet weten uitgelegd door een orthomoleculair expert
- PCOS Voeding: 5 tips voor een gezond PCOS dieet
- Hormoonproof eten voor ultieme balans: wat eet je op je 20e, 30e, 40e en 50e?
Wil jij persoonlijke begeleiding bij jouw PCOS? Eveline van Health Eve is PCOS ervaringsdeskundige en orthomoleculair adviseur. Door middel van lifestyle coaching, EMB-testen, voedingstrajecten en online advies begeleidt zij vrouwen om (ook op een natuurlijke manier) hun PCOS-klachten te laten verdwijnen.
